Living with the devil - Stephen Batchelor
อยู่กับมาร - สดใส ขันติวรพงศ์ แปล
ต้นฉบับเขียนเมื่อ Nov 7 2008, 12:43 AM
พุทธทาสเคยกล่าวว่าการนับถือศาสนานั้น เราต้องมีศรัทธาก่อน แต่ในขณะเดียวกันก็ต้องมีปัญญาไว้ใคร่ครวญ ไว้ช่วยไม่ให้ศรัทธากันจนตกคู หรือเข้ารกเข้าพง
ทำไมจึงเป็นเช่นนั้น ก่อนหน้านี้ ผมคิดว่า เออ เราก้อคงต้องคิดน่ะสิ ถามได้แต่คิดอย่างไร อะไรคือเปลือกที่ต้องฝ่าเข้าไป บอกตามตรงยังไม่คล่องนักในด้านนี้
ซึ่งเล่มนี้ ค่อนข้างจะเน้นไปที่ การใช้ปัญญาเพื่อฝ่าแนวกั้นนั้น จริงๆแล้ว มีหลายๆเล่มที่ มีแนวทางประมาณนี้ แต่ หลายเล่มนั้น บางครั้งอ่านแล้วไม่ค่อยกระตุ้นให้คิดต่อ แต่กลับพยายามให้เห็นอย่างนั้น อย่างนี้
นี้คือถูกนั้นคือผิด แต่ไม่ได้เน้นไปที่การ มีสติอยู่กับความดีและความชั่ว อันเป็นหลักหนึ่งที่อธิบายศาสนาในขั้นต้นของทุกศาสนาได้ดีที่สุด
เล่มนี้หลักๆจะเน้นที่พุทธแต่ก็มีการอ้างอิงกลับไปหา คริสต์ อิสลาม และอื่นๆอีกบ้างตามควร (เลยทำให้พึ่งรู้เหมือนกันว่า ซาราตุสทรา เป็นศาสดาของศาสนาโซโรแอสเตอร์ ไม่รู้มีใครจำได้ไหมว่า มันคือชื่อหนังสือที่ นิชเช่ แต่งไง...แต่ผมยังไม่ได้อ่านจนจบนะ ในเล่มอ้างคำของนิชเช่เรื่องนี้อยู่นิดนึงด้วย)
มารในที่นี้ คือ อะไรที่เราหลายคนพอเดาได้ หลักๆก้อความชั่ว ความไม่รู้ ความหลงผิด ตัวตนของเรา สังขาร การเกาะติดแต่ที่ความเชื่อ เหล่านี้ คือมาร คือ เปลือกที่หุ้ม ตัวเราและสาระสำคัญทางศาสนา
ในภาษาฮิบรู ซาตาน หมายความว่า ปรปักษ์ ในภาษาบาลี สันสกฤต มาร แปลว่านักฆ่า
พระพุทธเจ้า เรียกมารว่า อันตกะ แปลว่า สิ่งที่จำกัด ผู้ที่จำกัด ขีดวงชีวิตให้เรา(ในทำนองว่าขวางทางของเราในการหลุดพ้น)
ในคำนิยม พระไพศาล วิสาโล ท่านเขียนอยู่ตอนหนึ่งว่า "มารที่มาในรูปของความดีต่างหากที่น่ากลัว"
ที่น่ากลัวก้อเพราะบางครั้งเรายอมให้มาร หลอกเราเอง การอยู่กับมารจึงเป็นการเรียนรู้อย่างเท่าทันต่อมาร เพราะไม่มีมารก้อไม่มีพุทธะ เหมือนไม่มีขี้เหร่ก้อคงไม่มีสวย เพราะมันเป็นเรื่องคู่ตรงข้ามให้ใคร่ครวญนั่นเอง เพื่อประโยชน์ในการดับ "นิพพาน" และเพราะมารไม่อาจถูกพิชิตได้ แต่ต้องเข้าใจมัน
หนังสือเล่มนี้ ยั่วให้เราคิดตาม แบบค่อยเป็นค่อยไป เหมือนพาเราเดินไปตามทาง เดินไปเรื่อยๆผ่านสุ่มทุ่มพุ่มไม้ ตามข้างทาง แล้วสุดท้ายเราก้อรู้ว่า ทางสายนี้มีคนเดินมาก่อนหน้าเราแล้วเป็นร้อยเป็นพัน และเพราะคนเหล่านั้น ทางจึงยังคงอยู่ และ หนังสือเล่มนี้ก้อคงหวังเช่นนั้น
ในทัศนะส่วนตัว เป็นหนังสือเกี่ยวกับศาสนาและการค้นหา ที่ดีที่สุดเล่มหนึ่ง เพราะไม่ยืดมาก และกระตุ้นเราให้คิดตลอดเวลา เหมือนเช่นที่เรารู้กัน หนังสือที่ดี ต้องกระตุ้นให้เราคิด
ถ้าคำของ คาฟคา ก็ว่า หนังสือที่ดีต้องเหมือนขวานที่จามลงไปบนหัวของเรายามเมื่ออ่านมัน
....โหดไปนิดแต่เห็นภาพ เหอๆ
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น